Notos Voice Η φωνή των Νοτίων
Αγώνα δρόμου με πολλούς συμμετέχοντες κινητοποιεί η επικύρωση χθες Σάββατο από την Τουρκική Εθνοσυνέλευση των δύο μνημονίων (περί οριοθέτησης θαλασσίων ζωνών στη Μεσόγειο και περί στρατιωτικής συνεργασίας) που συνυπέγραψε η Άγκυρα με τη διεθνώς αναγνωρισμένη, αλλά ουσιαστικά υπό πολιορκία, “κυβέρνηση εθνικής συμφωνίας” της Λιβύης υπό τον Φάγιεζ αλ-Σαράτζ.
Ήδη ο Έλληνας υπουργός Εξωτερικών Νίκος Δένδιας έχει σπεύσει στην ανατολική Λιβύη, όπως διέρρευσε επιλεκτικά στην Αθήνα και επιβεβαιώθηκε μέσω Twitter από τον Ελεύθερο Λιβυκό Στρατό του στρατηγού Χαλίφα Χάφταρ, μεγάλου ανταγωνιστή της κυβέρνησης της Τρίπολης, και έχει ξεκινήσει επαφές με αξιωματούχους της κυβέρνησης της Ανατολικής Λιβύης (υπό τον Χάφταρ). Ο επικεφαλής της ελληνικής διπλωματίας φέρεται, σύμφωνα με πληροφορίες, να απογειώθηκε με κυβερνητικό αεροσκάφος από την Ελευσίνα στις 10 π.μ., με προορισμό τη Βεγγάζη, όπου πιθανολογείται ότι θα συναντηθεί και με τον ίδιο τον Χάφταρ.
Ο κ. Δένδιας στη συνέχεια, όπως πληροφορείται το ΚΥΠΕ, θα επισκεφθεί την Αίγυπτο και την Κύπρο και θα έχει συνάντηση με τον Υπουργό Εξωτερικών Νίκο Χριστοδουλίδη γύρω στις 6 το απόγευμα.
Όπως και αν έχει, η προοπτική αποστολής τουρκικών στρατιωτικών δυνάμεων στη Λιβύη, όπως την συντηρεί με αλλεπάλληλες δηλώσεις του ο Ταγίπ Ερντογάν, για την στήριξη της κυβέρνησης Σαράτζ, έχει ευρύτερο αντίκτυπο.
Χαρακτηριστική είναι η κίνηση πολεμικού σκάφους των δυνάμεων του Χάφταρ να ακινητοποιήσουν στα ανοιχτά της Ντέρνα πλοίο με σημαία Γρενάδας, στο οποίο επέβαιναν τρεις Τούρκοι ναυτικοί, και να το οδηγήσουν στο λιμάνι της Ρας αλ Χιλάλ για επιθεώρηση του φορτίου του.
Υπενθυμίζεται ότι οι δυνάμεις του Χάφταρ είχαν εξαπολύσει τον Αρπίλιο προέλαση για να καταλάβουν την Τρίπολη, η οποία (χάρη και σε εξοπλιστική βοήθεια που θεωρείται βέβαιο ότι έλαβε η κυβέρνηση Σαράτζ από την Τουρκία και το Κατάρ) ανακόπηκε μετά από περίπου τρεις μήνες. Τις τελευταίες ημέρες, ο Λιβυκός Εθνικός Στρατός ανανέωσε τις επιθέσεις του και μάλιστα απηύθυνε τελεσίγραφο τριών ημερών την Παρασκευή στην προσκείμενη στην Τρίπολη φιλοτουρκική πολιτοφυλακή της Μισράτα να αποχωρήσει.
Η Τρίπολη προσπαθεί να κρατηθεί στο παιχνίδι μέχρι τουλάχιστον τη σύγκληση τον επόμενο μήνα της Διάσκεψης του Βερολίνου για την εξεύρεση πολιτικής λύσης στην λιβυκή κρίση. Εξού και ενθαρρύνει και νομιμοποιεί την προοπτική άμεσης τουρκικής εμπλοκής, ενεργοποιώντας και αυτή το μνημόνιο στρατιωτικής συνεργασίας και απευθύνοντας “πρόσκληση” για βοήθεια. Φροντίζει πάντως να λειάνει τις εντυπώσεις απευθύνοντας παρόμοια πρόσκληση σε άλλες τέσσερις φίλιες χώρες.
Το μήνυμα του Σαράτζ είναι ότι θα παρεμποδίσει από ξηράς και θαλάσσης την άφιξη τουρκικών ενισχύσεων, ενώ και η Αίγυπτος δηλώνει έτοιμη να ενισχύσει τον στρατηγό με την αποστολή τεθωρακισμένων. Ωστόσο, οι αντικειμενικές και υποκειμενικές δυνατότητες αυτής της πλευράς θα πρέπει να αξιολογηθούν με προσοχή.
Σημειώνεται ότι η σύγκρουση Σαράτζ-Χάφταρ αποτελεί οιονεί πόλεμο δια αντιπροσώπων μεταξύ των δύο μπλοκ που κονταροχτυπιούνται σε όλη τη Μέση Ανατολή: αφενός του άξονα Τουρκίας-Κατάρ που στηρίζει τους κατά τόπους κλάδους της Μουσουλμανικής Αδελφότητας (όπως λ.χ. και οι δυνάμεις που συγκροτούν την κυβέρνηση Σαράτζ) και αφετέρου του μετώπου Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Σαουδικής Αραβίας και Αιγύπτου. Εξού και η πρόσφατη περιοδεία Δένδια στις αραβικές μοναρχίες.
Όμως οι εμπλεκόμενοι είναι ακόμη περισσότεροι. Σε ευρωπαϊκό επίπεδο έντονη ήταν όλο το προηγούμενο διάστημα η αντιπαράθεση ανάμεσα στη Γαλλία, που δείχνει να στηρίζει τον Χάφταρ, και την Ιταλία (άλλοτε αποικιακό κυρίαρχο της Λιβύης), η οποία εμφανιζόταν ως ο μεγάλος προστάτης της κυβέρνησης Σαράτζ, μέχρι που η Ρώμη συνειδητοποίησε καθυστερημένα ότι έχει χάσει τον έλεγχο, παραγκωνιζόμενη από την Τουρκία. Και οι δύο αυτές χώρες έχουν βεβαίως μεγάλες φιλοδοξίες για την παρουσία των πετρελαϊκών τους εταιρειών (TOTAL και ENI) στη Λιβύη.
Αντίστοιχα και η Τουρκία επιθυμεί σε άμεσο επίπεδο να αποζημιωθεί για τις απώλειες που υπέστη με την πτώση του Καντάφι, όπου οι τουρκικές κατασκευαστικές εταιρείες είχαν έντονη δραστηριοποίησή τους, όπως έδειξε και η εσπευσμένη απομάκρυνση χιλιάδων Τούρκων εργαζομένων από τη Λιβύη με το ξέσπασμα του πολέμου του 2011. Όμως το ενδιαφέρον της Άγκυρας είναι ευρύτερο και αφορά την πρόσβασή της στη Μεσόγειο. Οι επανειλημμένες δηλώσεις τόσο του Ερντογάν όσο και του υπουργού Εξωτερικών Μεβλούτ Τσαβούσογλου ότι η Τουρκία δεν θα ανεχθεί “παιχνίδια” τρίτων που θα την παρακάμπτουν, είναι εύγλωττη.
Αξιωματούχος του Στέιτ Ντιπάρτμεντ χαρακτήρισε το Σάββατο τα τουρκολιβυκά μνημόνια, που μόλις είχε επικυρώσει η Τουρκική Εθνοσυνέλευση, ως “προκλητική” και “μη υποβοηθητική ενέργεια”. Όμως οι μεγαλύτεροι κραδασμοί σημειώνονται αυτή τη στιγμή στις ρωσοτουρκικές σχέσεις. Η Άγκυρα καταγγέλλει ότι την κύρια δύναμη πυρός του Χάφταρ προσφέρουν οι μισθοφόροι της ρωσικής εταιρείας Wagner, ενώ η Μόσχα εκφράζει ανησυχία για τα τουρκολιβυκά μνημόνια. Η επικείμενη συνάντηση Πούτιν-Ερντογάν στις 8 Ιανουαρίου προσφέρει μια δυνατότητα συνεννόησης των δύο πλευρών, ωστόσο το σφυροκόπημα που δέχεται την ίδια στιγμή από τον συριακό στρατό και την ρωσική αεροπορία ο υπό τουρκική προστασία ανταρτοκρατούμενος θύλακας της Ίντλιμπ στη βορειοδυτική Συρία υποδηλώνει συνολική επιδείνωση των σχέσεων.
πηγή: http://www.capital.gr
