«Εχει ξεφύγει η κατάσταση εκεί έξω»

«Είναι η εντύπωσή μου ή έχει ξεφύγει η κατάσταση εκεί έξω;». Το ερώτημα του διαταραγμένου Αρθουρ Φλεκ προς την ψυχίατρό του, που εργάζεται στην κοινωνική υπηρεσία του Δήμου της Γκόθαμ Σίτι, δεν είναι μόνο ειλικρινές και ρεαλιστικό αλλά και καίριο. Στοχεύει στην καρδιά τού προβλήματος. Η προβολή του «Τζόκερ» του Τοντ Φίλιπς έχει προκαλέσει συναγερμό. Και όπως συμβαίνει με κάθε μεγάλη επιτυχία, έχει δύο πλευρές.

Ρεκόρ και στην Ελλάδα

Από τη μία, η αδιαμφισβήτητη οικονομική επιτυχία: η ταινία έφερε στα ταμεία περίπου 93,5 εκατ. δολάρια από τα εισιτήρια του Σαββατοκύριακου στις ΗΠΑ. Σε όλο τον κόσμο το ποσό υπολογίζεται σε 140,5 εκατ. δολάρια (σύμφωνα με τη Warner Bros). Στην Ελλάδα ο «Τζόκερ», το τετραήμερο, από την πρεμιέρα της Πέμπτης μέχρι και το Σαββατοκύριακο, προσείλκυσε σχεδόν 160.000 θεατές και καταγράφεται ως ένα από τα καλύτερα ανοίγματα των τελευταίων χρόνων (σύμφωνα με επίσημα στοιχεία της εταιρείας διανομής Tanweer). Η κριτική την αποθεώνει –υπάρχουν κι εκείνοι φυσικά που έχουν ενστάσεις–το κοινό διχάζεται, οι συζητήσεις και οι φόβοι για τους κινδύνους που εγκυμονούν δηλώνουν αυτό που λέει και ο ήρωας της ταινίας: «Εχει ξεφύγει η κατάσταση εκεί έξω».

Ο μοναχικός Αρθουρ Φλεκ που ζει με τη μητέρα του, απομονωμένος από την κοινωνία, κάνει προσπάθειες να δουλέψει ως κλόουν και ως stand up comedian, αποτυγχάνει παντού, σκοτώνει για να εκδικηθεί τον κατατρεγμό και την απαξίωση (αλλά και τους κυνικούς πλούσιους της οικονομικής και πολιτικής εξουσίας).

Κάθε φορά που τον περιγελούν, αυτός ο κοινωνικά απόβλητος άνδρας εκτροχιάζεται ακόμα περισσότερο. Και γίνεται για την κοινωνία του Γκόθαμ Σίτι υπερήρωας και σύμβολο. Στην Αμερική, ο φόβος ότι μπορεί ο «Τζόκερ» (που ξεκίνησε ως δημοφιλής φιγούρα κόμικ) να «κινητοποιήσει» τους παρανοϊκούς δολοφόνους έχει πάρει διαστάσεις. Οι συγγενείς των θυμάτων της σφαγής στην Ορόρα του Κολοράντο (συνοικία του πολύπαθου Ντένβερ), έστειλαν επιστολή ήδη, πριν από την προβολή της ταινίας, στην εταιρεία παραγωγής εκφράζοντας την αγωνία τους. Θυμίζουμε ότι το 2012 ένας 24χρονος φοιτητής, μέσα σε αίθουσα που προβαλλόταν «Ο Σκοτεινός Ιππότης: Η επιστροφή», άρχισε να πυροβολεί σκοτώνοντας 12 και τραυματίζοντας 59 θεατές. Το FBI επίσης έχει προειδοποιήσει για online απειλές, ωθώντας έτσι την αστυνομία τόσο στη Ν. Υόρκη όσο και στο Λος Αντζελες να ενισχύσει τα μέτρα ασφαλείας στους κινηματογράφους που προβάλλουν τον «Τζόκερ».

Οσες κι αν είναι οι αντιρρήσεις για την ταινία –απέσπασε τον Χρυσό Λέοντα στο πρόσφατο Φεστιβάλ Βενετίας– κανείς δεν αμφισβητεί ότι ο Χοακίν Φίνιξ κάνει μια συναρπαστική ερμηνεία που τον καθιστά και φαβορί για το Οσκαρ.